تقویم تاریخ؛ از تولد لویی پاستور تا ترور بی نظیر بوتو
تاریخ انتشار: ۶ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۹۹۸۱۲۹
امروز، دوشنبه ششم دی سال ۱۴۰۰هجری شمسی، برابر با بیست و دوم جمادی الاول سال ۱۴۴۳ هجری قمری و مطابق با بیست و هفتم دسامبر سال ۲۰۲۱ میلادی است.
خبرگزاری میزان _ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (ششم دی) به شرح زیر است:
درگذشت سیدعلی پرورش مبارز ضد رژیم طاغوت۸ سال پیش در چنین روزی، ششم دی ماه ۱۳۹۲ شمسی سید علی اکبر پرورش از مبارزان سیاسی علیه رژیم شاه درگذشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
۱۳ سال پیش در چنین روزی بیست و دوم جمادی الاول سال ۱۴۳۰ هجری قمری آیت الله شیخ محمدتقی بهجت، مرجع تقلید، مجتهد و عارف بزرگ جهان اسلام به دیار باقی شتافت.
محمدتقی بهجت فومنی در اواخر سال ۱۳۳۴ق در شهر فومن در استان گیلان چشم به جهان گشود. در شانزده ماهگی مادرش را از دست داد. تحصیلات ابتدایی را در مکتبخانه فومن به پایان برد و سپس در همان شهر به تحصیل علوم دینی پرداخت. در سال ۱۳۴۸ق در ۱۴ سالگی به عراق مشرف شد و در کربلای معلی اقامت گزید و پس از چهار سال برای ادامه تحصیل به نجف اشرف رفت. شیخ محمدتقی بهجت فومنی بعد از تکمیل دروس دینی، در سال ۱۳۶۳قمری به ایران مراجعت کرد و چند ماهی در زادگاه خود، فومن اقامت گزید و سپس به قم رفت. برخی تألیفات این عالم و عارف زمان عبارتند از: یک دوره کامل اصول، حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری، حاشیه بر کتاب ذخیرةالعباد مرحوم شیخ محمدحسین غروی، تقریباً یک دوره فقه فارسی، آیت الله شیخ محمدتقی بهجت همواره از پذیرش مرجعیت دوری میکرد تا اینکه در پی فوت مرجع عالیقدر، حضرت آیتالله العظمی اراکی، اجازه نشر رساله خویش را داد. مرجع عالیقدر جهان تشیع، حضرت آیتالله العظمی شیخ محمدتقی بهجت فومنی، سرانجام در روز یکشنبه بیست و دوم جمادیالاولی سال ۱۴۳۰ هجری قمری چشم از جهان فروبست.
تولد لویی پاستور محقق بزرگ پزشکی۱۹۹ سال پیش در چنین روزی، بیست و هفتم دسامبر سال ۱۸۲۲ میلادی «لویی پاستور» (Louis Pasteur)، پزشک و شیمیدان فرانسوی متولد شد.
پاستور در پایان تحصیلات مقدماتی در پاریس به حرفه معلمی روی آورد. در ۲۷ سالگی موفق به کسب درجه دکترای شیمی شد و از همان زمان به عنوان استاد شیمی در دانشگاه استراسبورگ به تدریس پرداخت. وی همزمان با تدریس، مدیریت تحقیقات علمی دانشسرای پاریس را نیز بر عهده گرفت. پاستور درباره بیماریهای کرم ابریشم و همچنین امراض مسری به ویژه بیماری هاری، نظریههای جدیدی ارائه کرد و در این موارد به کشفیات بزرگی دست یافت. ابداعات او در زمینه درمان بیماریهای عفونی و مبارزه با میکروبها، اصول معالجه بیماریها و طریقه درمان امراض را تغییر داد. به پاس قدردانی از زحمات پاستور، دولت فرانسه در سال ۱۸۸۸ میلادی، انستیتو پاستور را به اسم او نامگذاری کرد. این مرکز از بزرگترین مراکز تحقیقات پزشکی است و در اکثر کشورهای جهان، شعبههایی دارد. لویی پاستور در سال ۱۸۹۵ درگذشت.
تاسیس موسسه نظرسنجی گالوپ۸۶ سال پیش در چنین روزی، برابر با ۲۷ دسامبر ۱۹۳۵ میلادی "مؤسسه گالوپ" معتبرترین و بزرگترین مؤسسه آمارگیری جهان تأسیس شد.
از جمله روشهای آماری در روانشناسی اجتماعی، مراجعه به عقاید و آراء عمومی است. روانشناسان اجتماعی تلاش کرده اند با استفاده از فنون و روشهای آزمایشی، راههایى برای اندازه گیری و توجیه رفتار انسانها به دست آورند. در این راستا، منشاء پیدایش و چگونگی شکل گیری عقاید و افکار، تأثیر روابط بین المللی بر افراد و مسائلی از این قبیل مورد توجه قرار می گیرد. استخراج عقاید و آراء عمومی به این صورت، به ویژه در امور سیاسی و تجاری، رواج یافته و فراگیر شده است. بر این اساس، جورج هاوس گالوپ (George H. Gallup House) یکی از متخصصین استفاده از روشهای آماری در مطالعه افکار و عقاید عمومی، در ۲۷ دسامبر ۱۹۳۵ م مؤسسه استخراج عمومی را بنیاد نهاد که به نام خود وی گالوپ خوانده می شود. مخارج این مؤسسه از حق اشتراک مؤسسات تبلیغاتی و تولیدی در ایالات متحده امریکا تأمین میشود. بسیاری از کشورهای جهان در مواردی گوناگون، جهت اطلاع از افکار عمومی به این مؤسسه مراجعه می کنند. با این حال گالوپ به عنوان بزرگترین و معتبرترین مرکز آمارگیری جهان در رابطه با افکار عمومی، غالباً در خدمت اهداف و منافع قدرتهای سیاسی و اقتصادی امریکا قرار گرفته و در جهت مطامع آنان گام برمیدارد.
آغاز به کار صندوق بین المللی پول۷۶ سال پیش در چنین روزی، بیست و هفتم دسامبر سال ۱۹۴۵ میلادی «صندوق بین المللی پول» (I. M. F) از سازمانهای تخصصی سازمان ملل متحد، که در عین حال یک نهاد مستقل بین المللی است، آغاز به کار کرد.
برخی اهداف این صندوق، تثبیت نرخ ارزها، تسهیل توسعه و رشد متعادل بازرگانی بین المللی و بالا بردن نرخ اشتغال است. حق رای در صندوق بین المللی پول بر اساس میزان سهام است. به همین دلیل کشورهای غربی به ویژه آمریکا که مقر صندوق بین المللی پول است، نفوذ فراوانی در این سازمان دارند. از اقدامهای مهم صندوق بین المللی پول، سرمایه گذاری در طرحهای سودآور و دادن وام به اعضا است. باوجود این، شرایط سودجویانه و غیرواقع بینانه این صندوق برای پرداخت وام، باعث اعتراض کشورهای گیرنده وام شده است.
۱۴ سال پیش، در روز بیست و هفتم دسامبر سال ۲۰۰۷ میلادی خانم «بی نظیر بوتو» (Benazir Bhutto) رهبر حزب مردم پاکستان، بر اثر شلیک گلوله و انفجار بمب توسط تروریستها در راولپندی - در شمال شرقی پاکستان - به قتل رسید.
علاوه بر خانم بوتو، حدود ۲۰ تن از هواداران حزب مردم نیز کشته شدند. بی نظیر بوتو در سال ۱۹۵۳ در شهر بندری کراچی در جنوب پاکستان متولد شد. تحصیلات خود را در دانشگاههای هاروارد آمریکا و آکسفورد انگلیس به پایان برد و در سال ۱۹۷۷ به پاکستان بازگشت. چندی بعد پدرش، ذوالفقار علی بوتو که نخست وزیر پاکستان بود، از قدرت خلع شد و دو سال بعد حاکمان نظامی او را به اتهام قتل، اعدام کردند. به این ترتیب بی نظیر بوتو که ۲۶ سال داشت، رهبر حزب مردم شد. در پی سرنگونی دولت نظامیان به رهبری ژنرال محمد ضیاءالحق، بی نظیر بوتو در سال ۱۹۸۸، نخست وزیر پاکستان شد. اگرچه خانم بوتو دو سال بعد برکنار شد، اما در سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۶ بار دیگر به نخست وزیری پاکستان رسید. در سال ۱۹۹۹ با روی کار آمدن ژنرال پرویز مشرف، بی نظیر بوتو به خارج از کشور رفت و در انگلیس و امارات متحده عربی به فعالیت پرداخت. وی در اکتبر سال ۲۰۰۷ میلادی پس از ائتلاف با رقیب دیرینه خود، نواز شریف، به پاکستان بازگشت، اما در ابتدای ورود در یک حمله تروریستی، ۱۳۵ تن از استقبال کنندگان وی کشته شدند. بی نظیر بوتو تبلیغات برای پیروزی در انتخابات پارلمانی را آغاز کرد، اما در چنین روزی قربانی تروریسم شد.
حمله گسترده رژیم صهیونیستی به غزه۱۳ سال پیش، در روز بیست و هفتم دسامبر سال ۲۰۰۸ میلادی ارتش رژیم صهیونیستی، تهاجم گسترده و همه جانبهای را به باریکه غزه در غرب فلسطین اشغالی آغاز کرد.
مردم این منطقه به دلیل مقاومت شجاعانه در برابر تجاوزات صهیونیستها و همچنین حمایت از دولت منتخب فلسطین به رهبری جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس)، همواره مورد خشم مقامات صهیونیستی بوده اند. به همین دلیل، نوار غزه از حدود یک و نیم سال پیش از حمله نظامی رژیم صهیونیستی، در محاصره غذایی و دارویی این رژیم و دولتهای غربی بود. حمله ارتش رژیم صهیونیستی به غزه به قدری شدید بود که در اولین روز آن، حدود ۲۳۰ فلسطینی به شهادت رسیدند. در روزهای بعد، نیروهای زمینی و دریایی این رژیم نیز به عملیات سرکوب و قتل عام مردم بی دفاع غزه، موسوم به «سرب گداخته» پیوستند. صهیونیستها برای آنکه این کشتار وحشیانه در جهان انعکاس چندانی نیابد، از ورود خبرنگاران به باریکه غزه جلوگیری کردند. در این تهاجم بی رحمانه، حدود ۱۴۰۰ تن از فلسطینیها شهید و ۵۵۰۰ تن زخمی شدند، اما فلسطینیها دست از حمایت از دولت منتخب خود و گروههای مقاومت برنداشتند. درمقابل، رژیم صهیونیستی که در این جنگ ۲۲ روزه به اهدافش دست نیافته بود، نزد مردم جهان و دولتها به خاطر نقض شدید حقوق بشر و ارتکاب جنایات جنگی متعدد، محکوم شد.
بیشتر بخوانید: تقویم تاریخ؛ از زلزله بم تا مرگ سی و سومین رئیس جمهور آمریکاانتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.
منبع: خبرگزاری میزان
کلیدواژه: تقویم تاریخ تقویم رسمی صندوق بین المللی پول سال پیش در چنین روزی رژیم صهیونیستی بی نظیر بوتو لویی پاستور بیماری ها آیت الله حزب مردم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۹۹۸۱۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مارکسیسم چه نگاهی به سیاست بینالملل دارد؟
عصر ایران؛ شیرو ستمدیده - ایدئولوژیهای گوناگون غالبا دربارۀ سیاست بینالملل بینظر نیستند. مارکسیسم هم چشماندازی به سیاست بینالملل دارد که البته با چشماندازهای سنتی و متعارف به کلی مغایر است. چیزی که رویکرد مارکسیستی به سیاست بینالملل را متمایز میسازد، تاکید آن بر قدرت اقتصادی و نقشی است که "سرمایۀ بینالمللی" دارد.
مارکس در وهلۀ نخست به تحلیل ساختارهای سرمایۀ ملی، بویژه رابطۀ آشتیناپذیر بین بورژوازی و پرولتاریا توجه داشت، اما در نوشتههای او به طور ضمنی چشماندازی بینالمللی نیز وجود دارد. به نظر مارکس وفاداریهای طبقاتی با تقسمیات ملی برخورد دارد. او بر اساس چنین عقیدهای در پایان کتاب "مانیفست کمونیست" نوشت: کارگران جهان، متحد شوید!
در آثار مارکس این ایده به طور ضمنی مطرح شده است که سرمایهداری نظامی بینالمللی است ولی تا قبل از انتشار کتاب مشهور لنین، به نام "امپریالیسم: بالاترین مرحلۀ سرمایهداری"، این ایدۀ مارکسیستی با قوت و صراحت یا به شکل کامل مطرح نشده بود.
لنین معتقد بود توسعۀ امپریالیستی خواست سرمایهداری داخلی برای حفظ سطح بالای "سود" از راه صادر کردن سرمایۀ اضافی را نشان میدهد، و این به نوبۀ خود، قدرتهای بزرگ سرمایهداری را به برخورد با یکدیگر کشاند و جنگ برآمده از آن (جنگ جهانی اول)، اساسا جنگی امپریالیستی است که برای کنترل و تصاحب مستعمرات در آفریقا، آسیا و جاهای دیگر درگرفته است.
اما مارکسیستهای جدید یا نئومارکسیستها، به محدودیتهای الگوی مارکسیسم-لنینیسم کلاسیک اذعان میکنند؛ از جمله به این که امپریالیسم حاکم بر اوایل سدۀ بیستم ثابت نکرد که "بالاترین" (یعنی آخرین) مرحلۀ سرمایهداری است؛ و آشکار شد این فرضیه که سیاست دولت صرفا بازتاب منافع سرمایهداران است، فرضیهای کوتهبینانه است.
در واقع تا آنجا که نئومارکسیستها "خودمختاری نسبی" دولت را میپذیرند، به این باور پلورالیستی نزدیک شدهاند که مجموعههای گوناگونی (درونملی، ملی و بینالمللی) بر صحنۀ جهانی تاثیر میگذارند.
اما ویژگی متمایز چشمانداز نئومارکسیستی این است که به رشد و توسعۀ "نظام سرمایهداری جهانی" توجه دارد؛ برخلاف مارکسیسم کلاسیک که بر "رقابت بین سرمایهداریهای ملی جداگانه" تاکید داشت.
در تحلیل نئومارکسیسم، ویژگی اصلی نظام سرمایهداری عبارت است از سازماندهی منافع طبقاتی بر پایهای بینالمللی در نتیجۀ پیدایش شرکتهای چندملیتی.
در این دیدگاه، این شرکتها نه تنها دولتهای دارای حاکمیت را از جایگاه بازیگران مسلط صحنۀ جهانی محروم کردهاند، بلکه خودشان نیز مانند دولتها و سازمانهای بینالمللی، در چارچوب الزامات ساختاریای عمل میکنند که متضمن منافع درازمدت سرمایهداری جهانی است.
به عقیدۀ نئومارکسیستها، ساختار جهانی تولید و مبادله بسیار منظم است؛ به این معنا که جهان را به ناحیههای "مرکز" و "پیرامون" تقسیم کرده است.
ناحیههای مرکز، مانند شمالِ پیشرفته، از نوآوریهای فناورانۀ سطوح بالا و پایدار سرمایهگذاری سود میبرند، در حالی که ناحیههای پیرامون، مانند جنوب کمتر توسعهیافته، نیروی کار ارزان تدارک میبینند و اغلب وابسته به فروش محصولاتاند.
اینگونه نابرابریهای جهانی، ساختارهایی را در خود منعکس میکنند که در سطح منطقهای و درون اقتصاد ملی ایجاد شدهاند. در حالی که ناحیههای منطقۀ مرکزی در در اقتصاد جهانی ادغام شدهاند، منطقههای پیرامونی در واقع در حاشیه باقی ماندهاند و اغلب به محل رشد ناسیونالیسم قومی تبدیل میشوند. از این رو، جهانی شدن اقتصادی با گسستگی ملی همراه است.
این نگاه مارکسیستهای جدید به سیاست بینالملل در واقع از دهۀ 1960 به این سو پدید آمد. مطابق این نگاه، مناطق پیرامونی همواره باید وابسته باقی بمانند. یعنی کشورهای جهان سوم هیچ گاه نمیتوانند به جمع کشورهای جهان اول بپیوندند.
آندره گوندر فرانک جزو کسانی بود که چنین نگرشی را ترویج میکرد. اما پس از ظهور موج سوم دموکراسی در جهان، از اواسط دهۀ 1970 تا اوایل دهۀ 1990 میلادی، معلوم شد که برخی از کشورهای جهان سوم میتوانند از این جهان به جهان اول بگریزند. یعنی از کشوری "در حال توسعه" به کشوری "توسعهیافته" تبدیل شوند.
بنابراین نئومارکسیسم را نیز باید دست کم واجد دو موج جهانی دانست. موج اول مبتنی بر آرای کسانی چو گوندر فرانک است که نور امیدی در انتهای تونل تکاپوی مناطق و جوامع پیرامونی نمیبینند، موج دوم نیز متعلق به نئومارکسیستهای پس از ظهور نئولیبرالیسم و جوامع توسعهیافته در مناطق پیرامونی است.
نمونۀ اعلای چنین جوامعی، کرۀ جنوبی است که از 1987 به این سو، حقیقتا توانست در اقتصاد جهانی ادغام شود و از کشوری "در حاشیه" به کشوری دموکراتیک و پیشرفته بدل شود که اقتصادش هم عمیقا مبتنی بر نظام سرمایهداری است.
در مجموع به نظر میرسد که نئومارکسیسم هنوز گرفتار میراث اصلی مارکسیسم، یعنی بدبینی به جهان سرمایهداری است؛ به این معنا بهروزی عمومی بشر در جهانی مبتنی بر نظام سرمایهداری را اساسا ناممکن میداند.
انتقادهای بیپایان نئومارکسیستها از سرمایهداری جهانی یا آنچه که نئولیبرالیسم میخوانندش، دقیقا ریشه در چنین نگرشی دارد. اما تحولات اخیر جهانی بویژه در منطقه خاورمیانه، یعنی رشد اقتصادی و پیشرفت قابل توجه کشورهایی نظیر عربستان و امارات و قطر نیز در آستانۀ تبدیل شدن به چالشی جدید برای نگاه نئومارکسیسم و کلا نگرش مارکسیستی به سیاست بینالملل است.
مطابق این نگرش کلان، بهروزی و پیشرفت برای کشورهای به اصطلاح عقبمانده، در ذیل نظام بینالمللی سرمایهداری ناممکن است؛ اما واقعیات مشهود اخیر، نه فقط در شرق آسیا بلکه در برخی کشورهای عربی خاورمیانه، نافی این مدعا به نظر میرسند.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: سرمایهداری جمعی چیست؟ دولت سرمایهداری چیست؟